W obięciach magii, pożądania i zemsty

Kaari Utrio

SPIŻOWY ŁABĘDŹ

Wydawnictwo: Szara Godzina

Oprawa: Miękka

Data: 2012

Stron: 538

Kaari Utrio jest historyczką i fińską pisarką, autorką wielu dzieł popularnonaukowych, jak również powieści historycznych. Prace Utrio chwalone są za doskonałą narrację, wyśmienity klimat charakterystyczny dla skandynawskich sag, mistrzowskie łączenie fikcji z historycznymi faktami oraz znakomite opisy codziennego życia widzianego oczyma kobiet. Zachęcona tego typu rekomendacjami, postanowiłam na własnej skórze przekonać się, jak smakuje twórczość Utrio, i mimo że obawiałam się historycznego tła, to jednak niesłabnąca miłość do skandynawskich sag, pokonała mój niepokój, dlatego bez zbytniego ociągania, zatopiłam się lekturze „Spiżowego łabędzia”, pierwszego tomu historycznego cyklu, który przenosi nas do fascynującego świata średniowiecza.

Akcja powieści rozpoczyna się w Finlandii XI wieku, kiedy na świat przychodzi panna mgieł i oparów -  Terhen, gdyż jak się okazuje, dziewczę przecudnej urody, posiada zdolność zaklinania mgieł, tamowania krwi oraz umiejętność odwiedzania świata zmarłych. Bezlitosne czasy nie sprzyjają dziecku, Terhen aby przeżyć zostaje oddana na wychowanie do swojej babki, tam, towarzysząc szamanowi w zaklęciach, przemierza czeluść świata zmarłych i podróżuje po mrocznym borze oddając cześć prabogom. Jednak rodzinne zależności i niespokojne czasy sprawiają, że dziewczyna trafia pod opiekę Gudmunda Kupca, gdzie poznaje Eryka Mocnego, chłopca ogromnego i paskudnego jak leśny gnom. Między Terhen a Erykiem rodzi się silna więź, tak wielka, że kiedy w wyniku przeróżnych perturbacji, Eryk chroniąc życie swojej przyjaciółki, przedstawia ją jako córkę szwedzkiego króla, Torgerdę, która zginęła podczas próby porwania. Od tej pory w Terhen zachodzą zmiany; staje się silną, ale bezlitosną królową, która tracąc swoją tożsamość oraz miotając się pomiędzy pogaństwem a chrześcijaństwem, coraz bardziej zaczyna wierzyć w wymyślone kłamstwo, zaś przemierzając szlak między Kijowem, Konstantynopolem, aż po Węgry, Francję i Anglię poznaje dworskie życie, pełne okrucieństwa, układów polityczno-religijnych, a także struktur społecznych i zwyczajów władzy, w tym tajemnic alkowy. 
 

Już od pierwszej strony zostałam oczarowana tą niesamowitą powieścią. Książka została napisana z rozmachem i ogromną dbałością o szczegóły, jest fascynującą, magiczną, ale też surową podróżą przez średniowieczną Europę, w której toczy się nieustanna walka Kościoła z pogaństwem, przemocą i rozpustą. „Spiżowy łabędź” jest zapierającą dech w piersiach sagą, która charakteryzuje się wielką dbałością o realia i niezwykłą atmosferą. Autorka doskonale oddała mroczny, posępny nastrój ówczesnych czasów, wiernie opisując codzienne życia dworu, prawdziwie oddając myśli i spostrzeżeń ówczesnych ludzi oraz tworząc zaskakujący wątek romansowy, pozbawiony infantylizmu i słodkich słówek. Przepiękną opowieść o losach Terhen, dopełniła wyrazistymi kobiecymi postaciami oraz dzielnymi, często narowistymi wojami, dla których niestraszny ból, krew, i brutalne walki. W książce pojawiają się również autentyczni bohaterowie, jednak fakty historyczne są swobodnie interpretowane, aby nadać odpowiedniej formy opowiadanej historii.

Bez wątpienia Kaari Utrio jest wyśmienitą pisarką, której historyczna wiedza pozwoliła stworzyć pasjonującą, pełną przygód opowieść, która obfituje w  dopracowane opisy, świetne dialogi oraz pełną emocji fabułę, gdzie rządzi namiętność, zemsta rodowa i koligacje rodzinne. Książka mimo swojej wyjątkowości ma niewielkie mankamenty, jak np. przegadane fragmenty i zagmatwane relacje, na szczęście tablice genealogiczne rodów królewskich występujących w powieści, znacznie ułatwiają czytania, poza tym intrygująca treść pełna uniesień i tajemnic sprawia, że "Spiżowy łabędź jest niezapomniana pozycją, którą polecam wszystkim miłośnikom powieści historycznych.

Drugi tom sagi nosi tytuł „ Waleczny jastrząb”

Pierwsze wydanie książki: „Miedziany ptak”, Oficyna Wydawnicza "Alma-Press", rok 1997

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu Szara Godzina, a także portalowi Sztukater